Son raporlara göre BJKAS'nin finansal durumu (Şubat 2014 9 aylık bilanço)

Bu ve gelecek yazılardaki yorumlar 28 Şubat 2014 itibariyle hazırlanan finansal raporlar ve BJKAS'nin her ay yayınladığı 'borç raporunda' görünen bilgiler sayesinde yapılmıştır. Zaten yorum yaptığım konularla ilgili bölümleri daha kolay anlaşılabilmesi için alıntılamaya çalışıyorum. Ara raporlar yıllık raporlara göre daha az bilgi içeriyorlar çünkü gelir gider kalemlerinde detay bilgiler verilmek zorunda değil.

Raporlarda güncel rakamlar 31 Mayıs rakamlarıyla karşılaştırılırken (yasal uygulamaya göre) ben geçen yılın rakamlarıyla karşılaştırmayı daha doğru buluyorum:

Satış gelirlerinin toplamda geçen yılın düzeyinde kaldığını görüyoruz. Yayın hakkı, stad hasılatı (maç günü biletlerinden kazanılan para) ve ürün satış gelirleri az oranda artmış. Buna karşılık stad konusunda yaşanan karmaşa yüzünden kombine ve loca gelirlerinde geçen sezonun aynı dönemine göre 8 milyon TL daha az gelir elde edilebilmiş. Diğer kalemlerdeki gelir artışı toplamda bu gelir düşüşüyle aynı oranda olunca toplam gelir aynı düzeyde kalmış.

BJKAS yönetimi UEFA'ya sunduğu bütçede gelecek sezon için gelir artışı beklediğini göstermiş;

Yukarıda UEFA'ya sunulan bütçedeki rakamların bütün sezon için, az önceki tablodaki güncel ve geçmiş dönem rakamlarının ise sadece 9 aylık bölüm için geçerli olduğunu unutmamak gerek. Yine de bu sezonun 9 aylık rakamlarına göre gelecek sezonda bütün gelir kalemlerinde bu rakamların 2 katına ulaşılacağı beklentisi iyimser bir yaklaşım olmuş. Bu sezon 9 ayda 13 milyon TLye ulaşan 'Gişe gelirleri' için gelecek sezon 26,8 milyon TL hesaplanmış. Ürün satışları bu sezon ilk 9 ayda 24,5 milyon TL gelir getirirken gelecek sezon beklentisi 53 milyon TL, yayın haklarından bu sezon ilk 9 ayda 44,5 milyon TL kazanan BJKAS gelecek sezon 112 milyon TL bekliyor vs. vs.

İyimser bir tahminle Şampiyonlar Ligi'ne katılım varsayılsa bile rakamlar çok yüksek. Şampiyonlar Ligi yolu çok zorlu olduğu düşünülürse, 'Avrupa Ligi'nde başarı' daha gerçekçi bir beklenti. Bunun da gelirlere etkisi yukarıda varsayıldığı kadar büyük olmayacaktır. 2 sezon önceki rakamlara bakıldığında Avrupa Ligi'nin etkisinin ne düzeyde olacağı anlaşılabilir.

Satışların maliyetine, yani giderlere bakacak olursak;

Gider kalemlerinin çoğunda geçen yıla göre bir fark görünmüyor. Sadece futbolcu ve teknik kadro giderlerinin geçen yılki 'feda sezonu'ndan sonra tekrar eski düzeye geldiğini, geçen yıla göre 30 milyon TL arttığı dikkat çekiyor. Geçen 2 sezonda kadroda revizyon yapıldığı için oluşan 'futbolcu satış zararı' bu sezon yaşanmamış. Ayrıca 'diğer giderler' kaleminde 9,4 milyon TLlik gider oluşmuş ama detay bilgi verilmediği için neden kaynaklandığı belli değil. Tahminen kaybedilen bir dava ile ilgili olabilir. Belki yıllık raporlarda bu giderin nedenini öğrenebiliriz.

UEFA'ya verilen gelecek sezonun tahmini bütçesindeki gider beyanları ise bence gerçekçi. Sadece 'Amortisman giderleri'nin neden sadece 250 bin TL'de kaldığı belirsiz. 'Amortisman gideri' olarak ifade edilen gider kalemini açıklamak gerek. Sportif şirketler kadrolarındaki sporcuları 'maddi olmayan duran varlık' kalemi altında kayıt ediyorlar. Burada her futbolcu, hakları için ödenen bedel kadar kaydediliyor. Yani 5 milyon TL bonservis ile alınan A futbolcu 5 milyon TL olarak, altyapıdan gelen oyuncu ise yetiştirme masrafı fatura edilerek cüzi bir rakamla kaydediliyor. Her sezon sonu bu değerler futbolcunun sözleşme süresine göre gider olarak kaydediliyor. Yani 5 yıllığına anlaşılan ve bonservisine 5 milyon TL ödenen futbolcu A için sezon sonu 5.000.000/5= 1.000.000 TL 'Amortisman gideri kaydediliyor'. Böylece şirketler bu gideri kar'dan 5 yıllık bir süre boyunca 'taksit taksit' düşebiliyorlar. Yatırımların 'kullanım ömrü' bitene kadar da yeni yatırımlar için kar'dan yeterince pay ayrılmış oluyor. BJKAS'de 'amortisman giderleri' normalde 17-19 milyon TL arasında iken, UEFA'ya gönderilen bütçede sadece 250 bin TL görünüyor. Bunun nedeni açıklanmamış.
Aynı tablodan gelecek sezon transferlere (bonservis) 25 milyon TL bütçe ayrıldığı anlaşılıyor.

Satış gelir ve giderlerinden sonra dönem karını etkileyen diğer kalemlere bakalım;

Brüt zarar olağan (futblcu ücret, amortisman, transfer vb. gibi) giderlerin gelirlerden daha fazla olmasından kaynaklanıyor. 'Esas faaliyetlerden gelir ve giderler'deki 25 milyon TLlik zarar yükselen dolar/euro kurunun BJKAS bilançosuna etkisinden kaynaklanıyor. BJKAS de diğer sportif şirketler gibi kur riskine karşı önlem almamış. 'Finansal giderler'deki artış zararın finansmanı için alınan yeni kredilerin faizinden kaynaklanıyor. Bütün gelir giderler dikkate alındığında BJKASnin 2013-2014 sezonunun ilk 9 ayında 105,5 milyon TL zarar yaptığı görülüyor. Bu zarar BJKAS özsermayesini -325 milyon TLye taşımış. Bu rakamlar BJKASnin gelecek sezon UEFA lisansı almasını zorlaştıracak etkenler.

Zararın finansmanı ve nakit akışının sürdürebilmesi için yeni kaynak yaratılması lazım. Orta vadede BJKAS yönetiminin yeni bir bedelli sermaye artırım planı vardır. Kısa vade için bu sorunu, nakit akışının nasıl sağlandığını anlamak için ilk önce banka kredilerine bakalım;

Yukarıdaki 2 tablodan anlaşılacağı gibi banka kredilerinde bir değişiklik yok. Vadesi gelen kredi ödemeleri uzun vadeli yeni kredilerle karşılanmış toplamda banka kredileri aynı kalmış. Peki banka kredileri artmadığına göre nakit akışı nasıl sağlandı? Finansal borçlara bakalım;

Bu tabloda banka kredilerinden ayrı, 'faktoring' şirketinden de kaynak sağlandığı görülüyor. 31 Mayıs tarihli bilançoya göre 28 Şubat - 31 Mayıs 2013 arası faktoring firmasından alınan kredi tutarı pek fazla değişmemiş ama o dönemden beri 28 Şubat 2014 itibariyle bu borç 55 milyon TLye ulaşmış durumda. Yani 31 Mayısa göre 40 milyon TL yeni borç yapılmış. Kulübe olan borç birinci bedelli sermaye artırımında sıfırlandıktan sonra tekrar 54 milyon TLye ulaşmış. Bu borç yeni bir bedelli sermaye artırımında kulübün payı olarak kullanılacaktır.

Bu tabloda dikkat çeken başka bir unsur da aktiflerin (bunlara futbolcular da dahil) sigorta tutarının 'sadece' 25,5 milyon TL olması. GSRAY'da bu tutar 112 milyon TL. Bu fark nedeniyle BJKAS'nin giderleri azaltma adına futbolcu lisans haklarını yeterince sigortalamadığı sonucuna varılabilir. 'Yabancı para riski' her ne kadar bilançonun bu bölümünde 15 milyon TL olarak kaydedilmiş olsa da bütün riskler dikkate alınmadığı için gerçek rakam daha yüksektir. Bu, mevcut dönemde yükselen kur'un 'Esas faaliyetler giderleri'ne etkisi ve neden olduğu zarardan da anlaşılabilir.

105,5 milyon TL dönem zararı ve özsermayenin eksi 325 milyon TL olmasının UEFA lisansı için bir risk oluşturduğundan bahsetmiştim. UEFA FFPin bir diğer önemli kriteri de 'sporcu, devlet ve diğer kulüplere vadesi geçmiş borcun bulunmaması'dır. BJKAS bu nedenle daha önce 1 yıl Avrupa kupalarından men cezası aldı. Bu yüzden de her ay KAPa bir 'borç tablosu' yayınlamak zorunda kalıyor. Yukarıdaki resim en son yayınlanan 'borç tablosu'ndan alıntıdır. Bu alıntıda BJKASnin futbolcu ve teknik kadroya 32 milyon TL, devlete 25,5 milyon TL, diğer spor kulüplerine ise 22 milyon TL vadesi geçmiş borcunun bulunduğu görünüyor. Ayrıca aynı bildirimde Dany Nounkeu ve Julien Escude'nin BJKAS aleyhine 500'er bin euroluk icra başlattıkları yazıyor. Vadesi geçmiş olması rağmen ödenmeyen borçlar BJKASnin bu sezon UEFA lisansı almasına engel olabilir. Bu sezon için lisans alınsa bile sezon boyunca UEFA tarafından FFP 'başa baş' kriterleri (denk bütçe, gelir gider dengesi) denetleneceğinden sezon sonu BJKASyi bir soruşturma bekliyor. GSRAY veya TSPOR gibi kriterlere uyum için extra süre alınıp alınamayacağı blinmez ama UEFA ile pazarlıklarda daha önce alınan FFP cezası yüzünden 'sabıkalı' olunması BJKASnin aleyhine olacaktır.