Galatasaray Sportif A.Ş. (GSRAY) finansal durumu - Kasım 2013

Dün (24 Ocak 2014) Galatasaray Sportif A.Ş.'nin 6 aylık finansal dönem raporları yayınlandı. Diğer sportif şirketlere oranla GSRAY gelir, gider ve varlık kalemlerini en detaylı anlatan şirket olmuş. Ancak en önemli kalemlerden biri olan 'Satışların maliyeti' yani şirketin olağan giderleri detaylandırılmamış. Sportif şirketlerin yayınlamamayı seçtiği bölümlerin yönetimlerin en fazla eleştirilebileceği konular olması bu seçimin tesadüfen yapılmadığını gösteriyor.

Yukarıdaki gelir tablosunda şirketin son 3 yılın 6 aylık dönemlerinde ne kadar gelir elde edilebildiğini görebiliyoruz. Ürün satışlarında çok olumlu bir gelişme dikkati çekiyor. 2011.2012 sezonunu ilk 6 ayında yaklaşık 12 milyon TL gelir edilebilirken, geçen yıl aynı dönemde 33,5 milyon TL, bu sezon ise 54 milyon TL gelir edilmiş. Diğer gelirler geçen yıla göre aynı düzeyde kalmış, Sadece 'isim hakkı gelirleri'nde yüzde 20'lik artış ve dövizin değer kazanmasından kaynaklanan UEFA gelirlerindeki artış kayda değer.TV ve iletişim gelirlerinde 1,5 milyon TLlik bir düşüş var. Ürün satışlarının artması ile 'satış iadelerinde ve iskonto giderleri'nde de artış yaşanmış. 'Satış Gelirleri'nde toplam 31 milyon TL artış olurken, 'Satış Maliyeti'ndeki 45 milyon TLlik artış geçen yıl aynı dönem 4,7 milyon TL olan brüt zararı bu yıl ilk 6 ay için 19 milyon TLye çıkarmış.

'Satışların maliyeti' detaylandırılmamış ama en azından bölümlere göre bir ayrım yapılmış:

Yukarıdaki tablodan anlaşılacağı gibi, 'futbol faaliyetleri'nden gelen gelirler bu yıl geçen yıla göre 13 milyon TL artarken, giderler 31 milyon TL artmış durumda. Esas faaliyetlerdeki gider artışı dövizin değerlenmesi ile alakalı. 'Futbol faaliyetleri' toplamda 57 milyon TL zarara yol açmış. Geçen yıl bu rakam 'sadece' 18 milyon TLdi. Bu, kadro maliyetinin şirketin finansal gücünün üstünde olduğunun açık bir göstergesi.

Ürün satışlarının arttığından bahsetmiştik. Ürün satış gelirlerindeki 20 milyon TLlik artış, karın ne kadar artmasına neden olmuş? Geçen yıl 'mağazacılık' bölümünde 4,7 milyon TL kar yapan şirket bu yıl bu karı ancak 5 milyon TLye çıkarabilmiş. Yani 20 milyon TLlik gelir artışı sadece 300 bin TL kar olarak geri dönmüş durumda. Eğer 15 milyon TL artan 'stoklar'ın maliyeti de bu hesap içindeyse bu anlaşılabilir olur. Aksi halde gelir artışının hiçbir fayda getirmediğini söylememiz gerekir.

Bütün bölümlerin dahili ve bölümler arası düzeltmeler sonrası 'Faaliyet zararı'nın geçen yıl 11 milyon TLden bu yıl 53 milyon TLye çıktığını görüyoruz. Finansman ve vergi giderlerinden sonra dönem zararı 86,8 milyon TLye ulaşıyor. Artan gelirlere rağmen zararın (neredeyse gelir artışının iki katı oranında) artması GSRAY'a mali disiplin ve giderlerin düşürülmesi için önemli bir uyarı olmalı.

Bu zararların karşılanması için şirket yeni kaynak yaratmalı. Bu bağlamda ilk önce banka kredilerine bakalım. 30 Kasım 2012de defter değeri 135 milyon TL olan banka kredileri, 30 Kasım 2013de 252 milyon TL'ye ulaşmış durumda. Tabii banka kredilerinin çoğunun yabancı para olması ve Kasım 2012de 1,78TL olan doların Kasım 2013'de 2,02TLye çıkmasının bir etkisi var ama yukarıdaki tablodan kredilerin hem dolar bazında arttığını, hem de TL bazında yeni krediler alındığını görüyoruz. 30 Kasım 2012de 61 milyon dolar ve 11 milyon euro banka kredileri mevcutken, 30 Kasım 2013 itibariyle 98 milyon dolar, 9 milyon euro ve 28,5 milyon TLlik banka kredileri olduğunu görüyoruz. Bu kredilere karşılık verilen teminat, rehin ve ipotekler de rekor düzeyde:

Kasım 2012de banka kredilerine karşılık 403,7 milyon TL TRI (teminat, rehin ve ipotek) ve ayrıca 300 milyon hisse senedi rehin verilmişken, Kasım 2013de 648,7 milyon TL TRI ve 300 milyon hisse rehin durumda. 300 milyon hisse şirketin yaklaşık 21,50%si oluyor. Kulüp şirket için 432 milyon TL TRI sağlamış ayrıca şirketin 21,5% oranındaki hisseyi rehin vermiş durumda. Kulüp finansal açıdan zora düşerse ve TRI'lerin geri çekme zorunda kalırsa şirket de banka kredilerini kaybedecek ve daha da zor duruma düşecektir. Ayrıca kulüp tüzüğe (ya da ana sözleşmeye) aykırı olmasına rağmen rehin verdiği hisseleri kaybederse şirketteki payı 33,5% oranına düşebilir. 

Futbolcu transferlerinden kaynaklanan ve futbolculara (+teknik heyete) olan borçların özeti yukarıdaki tablodan okunabilir. Görüldüğü gibi transfer ve futbolcu ödemeleri kaynaklı borçlar toplam 119 milyon TL. Geçen yıl aynı dönem bu boırçlar 76,5 milyon TLdeydi. Bu borca daha gelecek senelerde futbolcular ve teknik heyete ödenecek ücretler dahil değıl.

Kamuya ise toplam 29 milyon TL borç görünüyor ancak raporda başka bir ilginç not var.

İncelemenin sonucu ile ilgili bilgi verilmediği veya herhangi bir karşılık ayrılmadığı için bu yeni gelişmenin ne kadar etki edebileceğini tahmin edemiyoruz. Gelecek raporlarda belki daha net bir bilgi bulunur.

Yukarıda zararın hangi borçların artışına neden olduğuna baktık. Borçlardan ayrı bir de 'gelecek ay ve yılların gelirlerinin bugün harcanılması' konusu var. Geleceğin gelirlerinin bugün tahsili şirketlere 'hizmet borcu' doğurur. Sportif şirketlerde bunun en çarpıcı (en anlaşılabilir) örneği kombine bilet satışları. Taraftar bir bedel karşılığı bir yıl boyunca takımın evinde oynayacağı bütün maçları izleme hakkını satın alıyor. Genelde kombine fiyatını da peşin ödüyor. Bu nakit girişi anında kayda geçerken, karşılığında şirket, 'hizmet borcu' yüklenmiş oluyor. Bu borç sene içinde maçlar oynanırken azalıyor ve sezon sonu (ya da biletin bitiş tarihinde) bitiyor. 'Hizmet borcu' tanımı altında anlatılmak istenen budur. Alınan avansın para çıkışı sağlanarak değil, hizmet olarak geri ödenmesi (örneğin yayın hakkı devri, forma reklamı taşıma veya stada giriş izni verme gibi)..

Yukarıdaki tabloda bilançoya bilet satışından 93 milyon TL nakit girişi sağlandığı anlaşılıyor. Bunun büyük  bir bölümü (72 milyon TL) VIP ve loca satışlarından elde edilen nakit. Ancak VIP ve localar 3 yıllığına satıldığı için bu gelirler gelecek dönemlerde aynı oranda olmayabilir. Net bir ifade için 72 milyon TL dışında daha fazla ödeme olup olmayacağını bilmemiz lazım. Çünkü 72 milyon TL şirketin şimdiye kadar tahsil ettiği taksitler olabilir, yani VIP ve loca satışlarından bütün taksitler tahsil edilmemişse bu rakam gelecek dönemlerde artacaktır.

Uzun süreli yayın haklarının satışı karşılığında alınan avanslar da birer 'hizmet borcu'dur. GSRAY'ın Doğan TV ile hazırlık, Şampiyonlar Ligi ön eleme ve UEFA'nın organize edeceği diğer maçları kapsayan naklen yayın anlaşması vardı ve şirket bu anlaşmayla 15 milyon dolar avans almıştı. Bu anlaşma şirket tarafından bitiş süresünden önce fesh edildiği için, hizmet olarak geri ödenmeyen pay (5,9 milyon dolar) geri iade edilmek zorunda. Bu ihtilaf Şampiyonlar Ligi yayın haklarında Doğan TV'nin Galatasaray aleyhine yaptığı düzenleme yüzünden mi yaşandı bilmiyorum ama, şirket ileriki dönemde Doğan TV'ye 12 milyon TL geri ödeyecek.

Üst düzey yöneticilere sağlanan faydaların karşılığı da (Kasım 2012) 1,1 milyon TLden (Kasım 2013) 1,9 milyon TLye çıkmış durumda.

Banka kredilerinin ve futbolcu bonservis/ücret ödemelerin hemen hemen tamamının döviz üzerinden hesaplanması kur artışından en fazla etkilenen sportif şirketin GSRAY olmasını sağladı. Esas faaliyetler ve finansal giderlerde kur farkından dolayı oluşan zarar toplam 29,2 milyon TL.

Yukarıdaki tabloda 30 Kasım 2013 tarihinde baz alınan kurun artmasının hangi sonuçlara yol açacağı belirtilmiş. Bugünkü kurun raporda kullanılan kur rakamlarından yaklaşık yüzde 15 daha değerli olduğunu düşünürsek, bunun bugüne kadar en az 53 milyon TL ayrıca maliyete yol açtığını görürüz. Şirketlerde bulunan 'Riskin erken saptanması komitesi'nin bu tür riskleri önceden görüp (ki Türkiye'de kur riski beklenmedik, bilinmedik bir risk değil), önlem alması gerekirdi. Önlem alınsaydı şirket 80 milyon TLnin üstünde zarardan kurtulmuş olacaktı (bu riske karşılık Kasımdan sonra da önlem alınmadığını düşünüyorum).

Toparlayacak olursak, şirket 2013-2014 sezonunun ilk 6 ayında 86,8 milyon TL zarar yapmış ve özsermayesini eksi 157,5 milyon TLye düşürmüş. Dövizin artışı ve giderlerin kontrolsüz bir biçimde artması şirkete büyük yük olmakla beraber, gelecek için tehlike oluşturmakta.